Themadag KNSB

Geschreven door Henk van der Scheer, met bijdrage van Rob Uittenbogaard en Paul Koks
Afgelopen zaterdag 8 december vond in Utrecht een themadag van de KNSB plaats. De jeugdafdeling van LSG bezocht de themadag. Rob en Henk reisden met de auto vanuit Leiden. Zij ondervonden enige problemen met het vinden van een geschikte parkeerplaats. De parkeerplaatsen op de campus van de HKU bleken stuk voor stuk bezet, inclusief alle illegale parkeermogelijkheden. Ze werden gedwongen om netjes de regels te volgen middels het bekostigen van een dagkaart uit de parkeermeter.

De themadag vond plaats in het Utrechts Stedelijk Gymnasium aan de Ina Boudier-Bakkerlaan 7. In de hal van het Stedelijk Gymnasium troffen ze Paul, hij was met het openbaar vervoer vanuit Den Haag gereisd.

Marleen van Amerongen opende de themadag, waarna de bondsraad zich in vergadering terugtrok. De aanwezigen vermaakten zich deze dag met het volgen van workshops, drie workshops van elk vijf kwartier.

K2. Een leerzame simultaan voor kinderen
Boris Friesen laat op een aanstekelijke manier zien hoe je een simultaan als werkvorm tijdens de schaakles kunt gebruiken. Bij elk spelletje is het de bedoeling om enkele aanwijzingen mee te geven. De kinderen gaan dan over de aanwijzingen nadenken. De kinderen moeten hierbij wel oplosbare problemen voor zich zien. Laat de kinderen ook zelf de oplossing uitleggen, dat vinden ze leuk.

Tijdens de workshop kwamen er vier kinderen binnengelopen voor een simultaan. Nadat Boris de eerste rondjes had voltooid, mochten de aanwezigen zelf enkele rondjes lopen. In deze les kwam aanval en verdediging aan de orde. Eerst werden de kinderen herinnerd aan de vier manieren van verdedigen: Weggaan, Slaan van de aanvaller, Tussenplaatsen en Dekken. Het was én een aangename én een leerzame workshop.

K3. Kennismakingslessen op de basisschool en hoe verder
Dolf Meijer en Niels van der Mark gaven informatie over schoolschaak. Schaken levert een positieve bijdrage aan de ontwikkeling van jonge kinderen. Zo dat staat! Nu nog contact maken met de school en geschikte lesgevers vinden. De directie van de school moet je overtuigen met:

• kinderen groeien in eigenwaarde,
• kinderen leren beslissingen nemen,
• verbetert de concentratie, of
• verbetert sociale interactie.

De beste lesgevers zijn leraren en PaBo-studenten. Enthousiaste schakers hoeven nog geen goede leraren te zijn. Mocht je bij een school schaaklessen verzorgen dan zijn drie kennismakingslessen het minimum. Na de kennismakingslessen moet je voor een follow-up zorgen. Minimaal een netjes uitziend clubfolder aan de kinderen meegeven. De workshop was zeker interactief, maar beslist geen eyeopener.

C17. Mentale coaching bij schaken
Anne-Marie Benschop durft het aan. Zij durft vragen te stellen waarvoor anderen terugdeinzen. Op de clubavond hoor je het vaak, “… en ik moest de stelling nog even uitschuiven”. Natuurlijk schaaktechniek is erg belangrijk en zonder voldoende schaaktechniek kom je niet ver. Maar er is meer dan enkel schaaktechniek. Zij durft te vragen naar jou als mens, als schaker. Wat zijn je sterke punten en wat zijn je zwakke punten.

Bijvoorbeeld: tijdnood kun je herleiden tot uitstelgedrag. Velen kennen het gevoel: er zit meer in, maar het komt er niet uit. Er zit teveel ruis op de lijn. Tachtig procent van de ruis is resultaatgericht. Hoe vaak komt het niet voor dat een verliezende schaker niet meer het fatsoen kan opbrengen om zijn tegenstander met de overwinning te feliciteren. De teleurstelling over een mogelijk verlies verstoort het schaken.

Anne-Marie hanteert een focus-driehoek. Het omvat plezier, leren en resultaat. Genieten van het schaakspelen, groeien in je schaakontwikkeling en leren leven met het resultaat. Zoals telkens ligt het optimum ergens in het midden. Je bent dan meer in balans en kunt geconcentreerd een ontspannen partij schaak afleveren.

Probeer het eens. Neem enkel genieten als focus voor je schaakpartij en lever een spektakelprijs af. Neem enkel leren als focus voor je schaakpartij en waag een nieuwe opening. Neem enkel resultaat als focus voor je schaakpartij. Vergeet het genieten en het leren, je wilt enkel winnen. Na afloop van de partijen ga je voor jezelf evalueren. Wat is het beste bevallen? Hoe leer je van jezelf? Een heel interessante workshop.

K5. Online Jeugdschaakclub Nederland
Eric van Breugel presenteert Chesskid.com (onderdeel van Chess.com), waar kinderen van 6 tot en met 12 jaar online tegen elkaar kunnen schaken. Al dan niet in wedstrijdverband. Het programma is uitsluitend op laatstgenoemde doelgroep gericht. Het heeft een veilige kind-omgeving en zowel een leermodule als wedstrijdmodule (workshop gegeven door Eric van Breugel/KNSB/Jeugd). Nuttig en zinvol.

C18. Uitslag KNSB-enquete
Enis Kocan behandelt de onderzoeksresultaten per item; aanwezigen kunnen zelf aangeven waar bij hun club de prioriteiten momenteel liggen. Nuttige info welke inzicht geeft hoe schakend Nederland over het functioneren van de KNSB denkt. Door de deelnemers van de workshop zijn nuttige aanvullende verzoeken gedaan om nader percentages uit te splitsen.

C20. Arbitreren voor beginners
Frans Peeters is meer dan 30 jaar arbiter voor de schaakbond en presenteert deze workshop waarin de schaakregels besproken worden, afhankelijk van de situatie:

• hele kleintjes,
• jeugd,
• clubavond,
• toernooi,
• KNSB-wedstrijden,
• richtlijnen bij specifieke situaties.

Middels oefening werd de vaardigheid van het toevoegen van 2 of 1 minuut aan de tijd in lopende partij eigen gemaakt. Een leuke workshop, waarbij de deelnemers via de mail nog voorzien zijn van relevante documenten over de FIDE-regels. Waaronder een volledig Nederlanstalige versie, samengesteld door de Belgisch Schaakbond.

K10. Werkvormen voor bij schaaktraining
Na een introductie laat Pascal Losekoot een volle lokaal met deelnemers in teamverband enkele van zijn werkvormen uitproberen en laat onderwijl zelf zien welke rol je daarbij als trainer kan invullen.

O14. Het organiseren van een schaaktoernooi
Jeroen van den Berg vertelt over het Tata Steel Tournament vanaf het begin van zijn betrokkenheid in 1984. Hoe hij in het toernooi rolde als zettenkoerier om uit te groeien tot toernooidirecteur. Een enerverende presentatie, ondersteund door het tonen van enkele promotiefilmpjes die er zijn gemaakt.

Aan het eind van de dag hadden we nog geen tijd gevonden om de aanwezige stands te bezoeken. De focus lag deze dag duidelijk bij de workshops. Dharma Tjiam sloot de dag af.

Relevante links
Verslag Schaakbond | Foto-impressie
Judith van Amerongen | Pascal Losekoot