De evolutie van Eelke Wiersma

Laten we beginnen met een poll: welk LSG-team is volgens jullie het interessantst? Ik leg deze met een neutraal advies aan jullie voor, maar ik geef gelijk even het juiste antwoord: het tweede. Want kijk naar de vaste opstelling, en je ziet een mix die je nergens anders tegenkomt. Twee soorten spelers met een totaal verschillende geschiedenis.

Aan de ene kant heb je de goedwillende clubschakers. Zij spelen puur voor hun plezier, en die keuze is ook logisch. Hun erelijst is namelijk zeer bescheiden. Bij jeugdkampioenschappen scoorden zij steevast een vaantje voor het meedoen, en nog steeds denken ze met genoegen terug aan die ene keer dat ze bij het Noteboomtoernooi hun inschrijfgeld terug wonnen doordat ze exact eindigden als 125ste.

De kracht van dit team zit dan ook in de bovenste borden. Daar spelen de titelhouders, de ex-kampioenen tot 12, 16 en 20 jaar. Dit zijn de mannen die op hun 14e al open toernooien wonnen, die jarenlang uitkwamen in de Meesterklasse en die zich plaatsten voor het Nederlands kampioenschap. Een van die spelers is Eelke Wiersma.

Biografie
Jullie zien hem hiernaast, op de cover van zijn eigen boek ‘De evolutie van een gepassioneerd internationaal meester’. Zoals hij in zijn voorwoord schreef, achtte hij de kans klein dat een ander zijn levensverhaal zou schrijven, en dus heeft hij het zelf gedaan, ter ere van zijn 50ste verjaardag. Het resultaat is een autobiografie, voor vrienden, familie en clubgenoten. Het geeft een beeld van Eelkes ontwikkeling: de eerste lessen van een docent op school, zijn typische 20-eeuwse leerboeken, de jeugdkampioenschappen. En natuurlijk de voorwedstrijden in 1995, waarmee hij zich plaatste voor het Nederlands kampioenschap, dat jaar gewonnen door Ivan Sokolov, voor Jeroen Piket.

Maar de rode draad in het boek wordt gevormd door partijen. Kijk nog eens naar de cover hierboven. Grote kans dat je aandacht niet onverdeeld uitging naar Eelke, maar vooral naar zijn tegenstander: niemand minder dan Victor Kortchnoj. En dat is maar een van de grootmeesters die Eelke de afgelopen 30 jaar tegenover zich kreeg. Wat dacht je van: Erwin L’Ami, Gennadi Sosonko, Paul van der Sterren, Erik van der Doel en Teimour Radjabov? Kortchnoj op de cover wist het nog niet, maar hij was een van de gelukkigen die in dit boek met remise weg zouden komen.

Heel interessant vond ik dit eindspel tegen Radjabov.

Eelke geeft deze stelling voorin zijn boek als opgave, dus ik zal de oplossing niet geven. Maar voor degenen die vastliepen: hier is een hint. Kijk naar deze twee stellingen. In beide gevallen is zwart aan zet.

Links is het remise. Zwart speelt 50…, Kd7, kruipt met zijn Koning voor de pion en houdt zijn Toren op de zesde rij. Pas als wit zijn c-pion ooit naar c6 speelt, duikt die Toren naar onderen, naar de eerste rij, en opent een spervuur aan schaakjes. Zoek op YouTube naar ‘Philidor position’.

Rechts wint wit. De bovengenoemde verdediging is namelijk niet mogelijk, vanwege die Toren op a7. Op een zet als 52…, Kd7, wint 53. Tg7+. De zwarte Koning komt dus niet voor de c-pion en dat is fataal.

Vormgeving
Tot slot de opmaak. Veel boeken die in eigen beheer worden uitgegeven, zien eruit als… boeken die in eigen beheer zijn uitgegeven. Ze hebben de uitstraling van de syllabus op de universiteit, maar als je ze goed wilt openslaan, breken ze in tweeën en fladderen de pagina’s je tegemoet. Daar is bij dit boek geen sprake van. Het is stevig ingebonden en ziet er goed uit. Diagrammen in zwart-wit of full colour – het verschil lijkt voor een echte schaakliefhebber niet al te belangrijk. Maar toch… de fullcolour-uitvoering maakt dit boek nog wat prettiger om te lezen.

Een mooi initiatief dus, voor alle doelgroepen. De familie en vrienden zullen blij zijn dat Eelke zelf zijn verjaardagscadeaus regelt. En voor zijn teamgenoten aan de lagere borden valt er veel te leren.